Strona główna / Miejsca pamięci
2021-04-28    

Miejsca Pamięci poświęcone walczącym o wolną Polskę znajdujące się na terenie gminy Ulanów 

 

Ulanów:

  • Tablica pamiątkowa poświecona wywiezionym jesienią 1944 roku do łagrów sowieckich żołnierzy Armii Krajowej – mieszkańców miasta Ulanowa i okolicznych wiosek: Bielin, Golców, Dabrowicy, Glinianki, Wólki Tanewskiej. Tablica ta umieszczona jest na frontowej ścianie budynku, w którym podczas jej odsłonięcia w listopadzie 1994 roku swoją siedzibę miał Urząd Gminy i Miasta, a dzisiaj mieści się Sąd Grodzki.

  • Marmurowa tablica w budynku Urzędu Gminy i Miasta poświęcona poległym na polu chwały w walce o wolność Ojczyzny w latach 1918-1920. Wmurowana została w 1928r. na dziesięciolecie odzyskania niepodległości, kiedy w budynku tym mieściła się szkoła podstawowa. Tablica ta zachował się podczas okupacji niemieckiej, ale w czasach Polski Ludowej ówczesne władze chciały ją usnąć i zniszczyć. By uchronić tablicę przed dewastacją pokryto ją tynkiem, tak aby by nie była dla nikogo widoczna. Po zmianie ustroju w 1989 roku tablicę odsłonięto i przywrócono jej dawne miejsce i znaczenie.

  • Nagrobek upamiętniający poległych w latach 1914-1918.

  • Krzyż pamiątkowy w Rozdole – lasy Uleszczyzny. Na rozstajach dróg leśnych z Glinianki do Półsierakowa i z Dabrowicy do Bielin stoi wysoki drewniany krzyż opleciony drewnianym płotkiem – jest to miejsce pochówku poległych żołnierzy od NKWD-owskich kul.

  • Krzyż pamiątkowy na cmentarzu parafialnym poświęcony poległym powstańcom styczniowym 1863r.

  • Nagrobek pamiątkowy poświęcony zbrodni katyńskiej.

  • Pomnik Jana Pawła II stojący na Rynku miasta. Odsłonięty i poświęcony w 1989 roku – dar artysty rzeźbiarza Andrzeja Pityńskiego mieszkającego w Stanach Zjednoczonych, rodaka Ulanowa. Miejsce czci i zadumy dla nas miejscowych jak i przybyłych do miasteczka gości. Dzisiaj gdy nie ma już z nami Ojca Świętego pomnik ten nabrał szczególnego znaczenia.

  • Tarcza Honoru mieszcząca się na głównej ścianie holu Magistratu, poświęcona mieszkańcom Ulanowa, którzy zginęli w walce o Ojczyznę w czasie II wojny światowej i po jej zakończeniu. Płaskorzeźba wykonana jest w formie tarczy rycerskiej, na której wkomponowany jest krzyż z nazwiskami mieszkańców Ulanowa, którzy zginęli za Polskę. Na tarczy na drugim planie widnieją płaskorzeźby przedstawiające dzieje tragicznej historii tego miasta, jego ojców, matek i dzieci. Marmurowa płaskorzeźba dłuta Andrzeja Pityńskiego – syna ulanowskiej ziemi mieszkającego od lat w Stanach Zjednoczonych została odsłonięta i poświęcona w Święto Niepodległości 2004 roku. Jest to jedno z najmłodszych i najwspanialszych symboli pamięci o tych, którzy życie swoje oddali za Niepodległą Polskę.

 

 

  • Cmentarz żydowski – tzw. „Kirkut”. Spoczywają tutaj Żydzi mieszkający w Ulanowie od początku założenia miasta, zamordowani w październiku 1942 roku. Cmentarz położony jest na skraju lasu,  został założony około 1700 roku. Jego powierzchnia wynosi 1,29 ha, znajduje się na nim 150 macew, w większości z XIX wieku (najstarszy nagrobek z 1825 roku).

 

Bieliniec:

  • Kamień pamięci w Bielińcu – piaskowiec z umieszczona tablicą o treści: „W hołdzie rodakom zamordowanym przez okupanta...” Umieszczony obok wiejskiego sklepu, naprzeciw kościoła w 40 rocznicę wyzwolenia nad faszyzmem jako symbol wdzięczności Społeczeństwa.

 

Bieliny:

  • Tablica pamięci umieszczona na budynku Szkoły Podstawowej im. Juliana Kaczmarczyka, zawiera treść: „W 35-tą rocznicę LWP dowódcy oddziału partyzanckiego BCH kpt. Julianowi Kaczmarczykowi Społeczeństwo i Młodzież Bielin. Październik 1978.

  • Kamienny grobowiec z prochami Juliana Kaczmarczyka oraz innych powstańców i partyzantów na parafialnym cmentarzu upamiętniający pochodzących z Bielin i okolic żołnierzy i ochotników poległych w walkach w czasie II wojny światowej.

  • Tablica ze stali nierdzewnej umieszczona na zewnętrznej ścianie Kaplicy Sióstr Dominikanek. Widnieje na niej znak Polski Walczącej i napis: „W tym klasztorze w czasie okupacji niemieckiej i terroru stalinowskiego w latach 1939-1956 siostry zgromadzenia dominikanek dawały schronienie i udzielały samarytańskiej pomocy walczącym o wolność i niepodległość Ojczyzny. Na wieczną chwałę. Byli Partyzanci Oddziału Leśnego NOWAK „Ojca Jana”. Bieliny, maj 1994r.”

Dąbrowica:

  • Krzyż na wysokim brzegu upamiętniający ofiary pacyfikacji – kilku mężczyzn zamordowanych w listopadzie 1943 roku przez Niemców.

Dąbrówka:

  • Grobowiec kamienny na cmentarzu rodziny Oleksaków – zamordowanej przez Niemców w grudniu 1943r. oraz Michała Oleksaka zabitego przez Milicję.
  • Krzyż pamiątkowy umieszczony na cmentarzu poświęcony poległym w Katyniu 1940r.

Kurzyna Średnia:

  • Nagrobek z piaskowca niedaleko wejścia na cmentarz poświęcony poległym w 1863 roku powstańcom styczniowym.

  • Pamiątkowe nagrobki na cmentarzu poświęcone dwóm poległym w 1943 roku powstańcom.

  • Kamienny obelisk stojący przy budynku starej szkoły poświęcony wymienionym z nazwiska żołnierzom Armii Krajowej zamordowanym przez gestapo w 1943 roku. Na szczycie obeliska znajduje się orzeł z koroną. Na płycie wyryty napis: „Bogurodzico! Wolnego ludu krew zanieś przed Boga tron (J. Słowacki)”.

Przedstawione Miejsca Pamięci są zapewne niekompletne, wielu mieszkańców naszej Gminy znających dzieje historii Polski napisałoby o jeszcze innych symbolach kultu i wdzięczności dla poległych za Ojczyznę. Te, o których tu napisano są najbardziej znane i odwiedzane. Dbają o nie mieszkańcy poszczególnych miejscowości, uczniowie szkół oraz pracownicy Urzędu Gminy i Miasta.